بازارسازی و بازاریابی دو مفهموم کاربردی در علم اقتصاد است. معمولاً این دو کلمه مترادف یکدیگر قرار می‌گیرند. در صورتی که مفاهیم هر کدام با دیگری کاملاً متفاوت است.
بازارسازی چیست؟
بازارسازی در واقع فعالیتی است که با توجه به انواع تکنیک‌های فروش و استراتژی‌ها باعث به دست آوردن سهم بازار می‌شود. در نظر داشته باشید که بازارسازی به منظور فروش بیشتر نیست. بلکه به وسیله بازارسازی شما قادر به بهینه‌سازی محصول نیز هستید. منظور از بهینه‌سازی محصول این است که شما به وسیله بازارسازی، بازار خودتان را برای فروش بیشتر آماده می‌کنید.
تعریف بازاریابی
تعریف بازاریابی در یک جمله عبارتست از: شناخت کافی بازار و شناخت کامل مشتری
با داشتن این شناخت نسبت به بازار، بازارسازی بسیار آسان‌تر خواهد شد.
بازارساز کیست؟
بازارساز یا بازارگردان در واقع یک معامله‌گر است. او قادر به ایجاد یک بازار دو طرفه است زیرا در هر دو بخش خرید و فروش صاحب نظر است. بازارساز نقش یک راهنما برای شرکت‌ها را دارد که بتوانند بازارسازی مناسب داشته باشند.
انواع موج سواران اقتصاد
این روزها که ثبات اقتصادی در تمام دنیا به پایین‌ترین حد خود رسیده است و بازارسازی که نقش بسزایی در پیشرفت شرکت‌ها دارد مشکل شده است. شرکت‌ها با ورود هر بحران اقتصادی که اصطلاحاً به آن موج اقتصادی گفته می‌شود، می‌توانند سه نوع رویکرد متفاوت داشته باشند که در ادامه به بررسی آن ها می‌پردازیم:
- اسیر شدگان موج: این گروه از شرکت‌ها که بیشترین آمار را دارند ناتوان‌ترین گروه برای بازارسازی خود هستند. در برابر هر تحول اقتصادی بصورت سنتی عمل می‌کنند. این گروه معمولاً متوجه تحولات محیطی نیستند. در نتیجه محکوم به شکست خواهند بود. زیرا این گروه از شرکت‌ها خودشان را به‌دست موج می‌سپارند و دیر یا زود به صخره ورشکستی کوبیده می‌شوند.
- موج‌سازان خلاقیت: در این شرکت‌ها در بالاترین حد خود است. با ورود هر موج جدید استراتژی جدیدی استفاده می‌کنند تا کمترین ضرر را بدهند. حتی گاهی اوقات وقتی اکثر شرکت‌ها و مشاغل در ضرر هستند. این گروه از شرکت‌ها به خاطر استفاده از روش‌های نوین به سوددهی می‌رسند. در واقع موج‌سازان نوآوران اقتصاد هستند. واضح است که این گروه به خاطر وجود مدیران جسور و کارمندان خلاق بهترین پاسخ برای نیازهای مشتری را دارند. البته در نظر داشته باشید که قسمت اعظمی از محصولاتی که به جامعه هدف معرفی می‌شود امکان شکست دارد. اما این شرکت‌ها به خاطر تحمل شکست بالا، ریسک‌پذیری بالایی دارند. زیرا اگر محصولاتشان مورد قبول واقع بشود سود زیادی برایشان در پی خواهد داشت.
- موج‌سواران: این نوع شرکت‌ها باهوش ترین گروه هستند. زیرا کمترین ریسک برای شکست را دارند. این شرکت‌ها با فاصله بسیار کم موج‌سازان را دنبال می‌کنند. لازم به ذکر است که این گروه تقلید نمی‌کنند، بلکه از گروه موج‌سازان به‌صورت آگاهانه الگو می‌گیرند.
انواع بازاریابی به منظور بازارسازی
قبل از بررسی انواع بازاریابی بهتر است بدانید که بازاریابی از شناخت بازار و نیازها شروع می‌شود و سپس با پاسخ به آن نیازها فروش و سوددهی ادامه می‌یابد. ابعاد بازاریابی شامل:
- بازارشناسی
- بازارسازی
- بازارداری
تعریف بازارشناسی
تصور کنید که شما قصد صادرات یک محصول را دارید. قبل از هرگونه ارسال شما نیاز دارید تا نظام بازار محصول خودتان را بشناسید. همچنین نیاز دارید که با نظام صادرات آن محصول آشنا باشید. این شناخت و آگاهی‌ها از طریق تحقیقاتی که انجام می‌دهید به‌دست می‌آیند. به این روند تبلیغاتی، بازارشناسی می‌گویند.
برای بازارشناسی از تکنیک چهار مرحله‌ای به نام 4C انجام می‌شود:
- Company-شناخت شرکت: شما باید شناخت دقیقی از شرکت خودتان و چشم‌اندازهای چندساله شرکت داشته باشید.
- Costumer-شناخت مشتری‌ها یا مخاطبان: شناخت مخاطب یا مشتری به معنی شناخت نیازها و مشکلات آنهاست.
- Competitor-شناخت رقبا: با شناخت رقبا و اضافه کردن مزیت رقابتی به محصول یا خدماتتان می‌توانید سهم بازار را به دست آورید.
- Change factor-شناخت محیط و عوامل محیطی: منظور از شناخت محیط و عوامل محیطی همان موج‌های اقتصادی است که موجب چالش برای شرکت شما خواهد شد.
بازارسازی چیست؟
بازارسازی یکی از اصلی‌ترین مراحل بازاریابی است. بازارسازی یعنی استفاده کردن از تمام تکنیک‌های فروش و استراتژی‌ها به‌منظور ایجاد و افزایش سهم بازار.
برای بازارسازی از روشی به نام 4P استفاده می‌شود:
Product : محصول خوب به منظور بازارسازی
Price : قیمت خوب به منظور بازارسازی
Place : توزیع به موقع به منظور بازارسازی
Promotion : تبلیغ بجا به منظور بازارسازی
اگر این ۴ مورد را به خوبی انجام بدهیدT بازارسازی برای محصول یا خدمات شما انجام شده است. زیرا بازارسازی زمانی ایجاد می‌شود که محصول یا خدمات مورد قبول مخاطبان قرار بگیرد.
روش‌های ایجاد بازارسازی
- استفاده کردن از ابزارهای روابط عمومی
- تبلیغاتی که باعث آگاهی دادن به مخاطب شود
- فروش محصولات هم بصورت حضوری و هم بصورت شخصی به‌منظور بازارسازی
- اطلاع‌رسانی کردن و نشان دادن ویژگی‌ها مثبت و کارکردهای محصول به‌منظور آگاهی دادن به مخاطب و در نتیجه بازارسازی
- ساخت سایت برای معرفی محصول یا خدماتتان
- برگزاری جشنواره‌ها و مراسم مختلف به‌منظور آشنایی هر چه بیشتر مخاطبان هدف با ویژگی‌ها و نکات مثبت محصول
- برگزاری گفت‌وگوهای تخصصی و معرفی محصول یا خدمات در رادیو، تلویزیون
- ایجاد کانترها در محل‌های پر رفت و آمد و ارائه محصولتان به‌منظور بازارسازی
- حضور در نمایشگاه‌ای تخصصی مرتبط با محصول و خدماتتان
- ارائه تخفیف برای اولین مشتریان
سومین و آخرین روش از مراحل بازاریابی، بازارداری است:
بازارداری یعنی به کار بردن روش‌ها و تکنیک‌ها برای حفظ کردن سهم بازار. این کار موجب داشتن مشتریان وفادار و بالفعل می‌شود.
